Het afgelopen jaar hebben we allemaal tijd gehad om na te denken over wat belangrijk voor ons is en hoe we sommige van onze gewoonten in de toekomst zouden kunnen veranderen. Voor sommigen zou dat Dry January een kans geven kunnen zijn. Voor anderen kan het een belofte aan zichzelf zijn om in meer aspecten van hun leven, zoals reizen, rekening te houden met duurzaamheid. Duurzaam reizen gaat om het maken van keuzes die bijdragen aan het verminderen van je ecologische voetstap op de aarde. Wij nemen graag het voortouw om duurzame bestemmingen onder de aandacht te brengen.
Wat bedoelen we eigenlijk met duurzaam reizen?
Om de woorden van Sam Edwards, verantwoordelijk voor duurzaamheid bij Skyscanner te citeren: “Als we tien verschillende mensen zouden vragen, zelfs degenen die er verstand van hebben, zouden we waarschijnlijk tien verschillende antwoorden krijgen. Laten we in plaats daarvan een stap terug doen en kijken naar wat ‘duurzaam’ betekent. Duurzaamheid kan dan verwoord worden als ‘in staat te worden gehandhaafd op een bepaald niveau.’ Dit is waar het echt om gaat – dat reizen en de bestemmingen die we bezoeken op de lange termijn worden gehandhaafd, waardoor toekomstige generaties ze ook kunnen blijven bezoeken en ervan kunnen blijven genieten.
Regeneratief reizen gaat nog een stap verder en zorgt ervoor dat de impact van reizen en toerisme niet alleen wordt geminimaliseerd, maar ook gunstig zijn voor de lokale omgeving. Misschien ben je ook het idee van bewust reizen tegengekomen, wat verwijst naar het bewust zijn van de impact die je hebt tijdens het reizen, zodat jouw reizen net zo bevredigend zijn voor anderen als voor jezelf.
Het is duidelijk dat duurzaam reizen zoveel meer is dan alleen de ecologische voetafdruk. Natuurlijk moeten we de klimaatcrisis aanpakken en het milieu beschermen, maar we moeten ook ecosystemen en dieren in het wild beschermen en ervoor zorgen dat lokale gemeenschappen profiteren van de directe economische voordelen die toerisme kan bieden in hun omgeving. Dit betekent bewustwording opbouwen, voorlichten, investeren in technologie en de consument keuze bieden. Het gaat over het bevorderen van intelligente toerismegroei en het kijken naar zowel overtoerisme als ondernemerstoerisme.”
Wat zijn duurzame bestemmingen?
Het is belangrijk om vast te stellen dat geen enkele bestemming 100% duurzaam kan zijn. Werken aan volledige duurzaamheid is een gezamenlijke inspanning waarbij burgers, NGO’s (niet-gouvernementele organisaties), bedrijven, de lokale en nationale overheden en natuurlijk toeristen betrokken zijn. Een duurzame bestemming benadrukt het respecteren van natuur, dieren in het wild, cultuur en het economische welzijn van de lokale bevolking. Dit wordt op uiteenlopende wijze uitgevoerd. Middels vijf bestemmingen lichten we verschillende manieren uit als het gaat om milieuvriendelijk reizen in 2021 en daarna.
Duurzame bestemmingen #1: Palau
“In 2015 was het eiland Palau, in de Stille Oceaan, de eerste bestemming die erop aandrong dat bezoekers een verplichte ‘eco-belofte’ ondertekenden. Zodat iedereen die de bestemming bezocht, voor de duur van het verblijf goede milieubeschermers zouden zijn. Dit vormde een maatstaf voor nationale toewijding aan de bescherming van het milieu. Alsof dat nog niet baanbrekend genoeg was – naast het verbieden van wegwerpplastic, piepschuim en koraal afbrekende zonnebrandmiddelen – streeft Palau er ook naar om ’s werelds eerste ‘CO2-neutrale toeristische bestemming’ te zijn.
Sustainable Travel International is een organisatie die zich inzet voor het beschermen van bestemmingen en het behoud van de natuurlijke omgeving. Deze non-profitorganisatie helpt Palau niet alleen om op te vallen voor hun behoud van land en zee op een hoger niveau, maar ze werken ook samen met Slow Food International om hun toeristenindustrie duurzamer te maken door lokale voedselsystemen te promoten en de culturele en milieuschade te verminderen, veroorzaakt door invoer van voedsel.”
–Juliet Kinsman, Sustainability Editor at Condé Nast Traveller
De natuurlijke leefomgeving en lokale gemeenschappen op eilanden zijn ongelooflijk kwetsbaar voor de gevolgen van klimaatverandering. Dit spoorde de bevolking van Palau aan om actie te ondernemen om hun archipel te beschermen en als voorbeeld te dienen voor andere bestemmingen. Sinds 2020 werken ze aan CO2-neutraliteit in de toeristische sector. Toeristen kunnen bijdragen aan activiteiten die de CO2-uitstoot verminderen door een CO2-compensatiebijdrage te leveren op basis van de voetafdruk die met hun reis gepaard gaat. Deze fondsen zullen worden besteed aan zaken als het behoud van de zee, herstel van leefomgevingen en het investeren in lokale voedselproductie.
Zelfs voordat Palau’s klimaatneutrale initiatief van start ging, had het land grote vooruitgang geboekt op het gebied van duurzaamheid en het aanmoedigen van verantwoord toerisme. Hier zijn een paar voorbeelden:
- Er is een verplichte ‘eco-belofte’ die bezoekers moeten ondertekenen voordat ze het land binnenkomen – de eerste in zijn soort, ter wereld.
- Plastic voor eenmalig gebruik is verboden en Palau is tevens hard op weg afval tot een minimum te reduceren.
- Palau veranderde 80% van zijn nationale wateren in een maritiem reservaat waar activiteiten als commerciële visserij en olieboringen verboden zijn. Dit was een cruciale stap voor een land dat afhankelijk is van watertoerisme.
- Zonnebrandmiddelen die ‘rif-giftige’ ingrediënten bevatten, mogen in het land niet worden gebruikt of verkocht.
Ondersteun tijdens je verblijf bedrijven die het Palau Pledge-logo voeren. Deze gecertificeerde bedrijven ondernemen acties om hun impact op het milieu te verminderen, werken op een duurzame manier en ondersteunen lokale bevolking en producten.
Duurzame bestemmingen #2: Rwanda
“Rwandese ontwikkeling op alle niveaus, is in harmonie met het milieu, een verbintenis om alle Rwandezen naar een hoger niveau te tillen en een nultolerantiebeleid uit te voeren ten aanzien van corruptie. Toerisme is een economische motor en alle lodges moeten milieuvriendelijk zijn en tastbare, sociale en economische voordelen bieden aan nabijgelegen gemeenschappen. Vooral het inhuren van ex-stropers. Deze hervormde jagers, die werken als dragers, speurders of gidsen, bevorderen nu het behoud door de dieren waarop ze jaagden te beschermen. Tien procent van de inkomsten uit toerisme wordt jaarlijks geïnvesteerd in duurzame projecten voor gemeenschapsontwikkeling. Gemeenschappen worden aangemoedigd mee te participeren in het behoud van dieren en de natuurlijke leefomgeving.”
-Rita Rayman, Founder – Bucket: re-imagining your travel, Mede-oprichter van The Guardian Project
Als land heeft Rwanda indrukwekkende vooruitgang geboekt als het gaat om duurzaamheid, zowel voor de lokale omgeving, als voor de toeristische sector. Plastic tassen zijn sinds 2008 verboden, wat als model heeft gediend voor andere landen. Er werden gemeenschapsgerichte initiatieven ontwikkeld om in de lokale bevolking te investeren. Deze programma’s ondersteunen activiteiten zoals tuinieren, landbouw, ambachtelijke productie (verkocht aan toeristen als souvenirs) en banen in de toeristische sector, zoals gidsen en horeca.
Het Rwanda Volcano National Park werd in 2018 door ITB Berlin, de grootste toeristische vakantiebeurs, uitgeroepen tot een van de ‘Top 10 duurzame bestemmingen ter wereld’. Deze erkenning is deels te danken aan het werk dat de lokale bevolking doet om het park en zijn dieren in het wild te beschermen.
Het volgen van berggorilla’s is een populaire activiteit voor bezoekers van Volcanoes National Park. Zonder de juiste voorzorgsmaatregelen kan het echter veel stress voor de gorilla’s vooroorzaken en de inspanningen voor natuurbehoud zelfs belemmeren. Rwandezen hebben maatregelen genomen die helpen bij het beschermen van de vriendelijke reuzen van het park. Het bezoeken van gorilla’s is omgezet naar een duurzame activiteit, die de dieren en hun leefgebied respecteert. Dit betekent dat het aantal toegestane bezoekers beperkt is. Ook dien je als bezoeker je aan diverse maatregelen te houden en ben je ziek, dan kun je niet aan de expeditie deelnemen. Een deel van de vergoeding die bezoekers betalen voor een (mogelijke) ontmoeting, vindt zijn weg terug naar de gemeenschap via een programma dat de inkomsten met de locals deelt.
Duurzame bestemmingen #3: Costa Rica
“Met 30% van het grondgebied als gevestigde nationale parken en beschermde gebieden die zijn gemarkeerd voor instandhouding – een van de hoogste percentages ter wereld – gecombineerd met de hoogste dichtheid aan planten- en diersoorten op aarde, is het niet verwonderlijk dat het ecotoerisme van Costa Rica hoog op de wereldranglijst scoort. Maar het was de regering die inzag dat de natuurlijke wonderen en toeristische troeven van het land leidde tot duurzaam toerisme. Denk aan certificering van mensen, het milieu en de economie, en zelfs de ontwikkeling van ’s werelds eerste CO2-neutrale luchtvaartmaatschappij, NatureAir.
Bij Earth Changers hebben we de eerste lodges van het land die de felbegeerde 5 Leaf-beoordeling voor duurzaam toerisme hebben gekregen. Lapa Rios, een privé-natuurreservaat van 930 hectare gelegen op het meest zuidelijke puntje van het schiereiland Osa, is het laatst overgebleven tropisch laagland-regenwoud van Midden-Amerika, waar waarschijnlijk 2,5% van de biodiversiteit in de wereld te vinden is. Het is niet eens precies bekend hoeveel niet-geïdentificeerde soorten er kunnen zijn, omdat het primaire bos zo dicht is.”
-Vicky Smith, Oprichter Earth Changers
Als de thuisbasis van 6,5% van de biodiversiteit in de wereld, is Costa Rica al tientallen jaren een internationale leider op het gebied van natuurbehoud en duurzaamheid. De mensen nemen deze rol serieus. Ze hebben de ontbossing met succes teruggedraaid, gebruiken hernieuwbare bronnen om meer dan 90% van de elektriciteit van het hele land op te wekken en werken aan een netto-nuluitstoot van kooldioxide in 2050.
Sinds 1997 kent het Instituut voor Toerisme toeristische bedrijven – van eco-lodges tot expedities om walvissen te spotten – die uitblinken in ecologisch duurzame praktijken een certificaat voor duurzaam toerisme (CST) toe. Dit was een van de eerste programma’s in zijn soort in de wereld en wordt erkend door de Global Sustainable Tourism Council.
In het kleine dorpje Parismina, net ten zuiden van Tortuguero National Park aan de oostkust, kunnen bezoekers zien hoe eco-idealen op lokaal niveau worden uitgevoerd. Association Save the Turtles of Parismina (ASTOP) is een kleine natuurbeschermingsgroep die zich inzet om schildpadsoorten, die hier nestelen, te beschermen tegen stropers. Dorpelingen zijn in dienst van de non-profitorganisatie en de lokale bevolking ontvangt vrijwilligers voor een extra bron van inkomsten.
Duurzame bestemmingen #4: Azoren, Portugal
De vulkanische landschappen van de Azoren-eilanden en het omringende water zouden in gevaar zijn, als er geen inspanningen plaats vonden op het gebied van duurzaamheid. Een focus op hernieuwbare energiebronnen, beter watergebruik en -beheer en de bescherming van landschappen, leefomgevingen en dieren in het wild heeft de Azoren veel erkenning opgeleverd. In 2019 was het de eerste archipel die de Earthcheck Silver-certificering behaalde. Het jaar daarop ontvingen de Azoren de prestigieuze “Best of Nature” -prijs op ITB Berlin.
Duurzame ontwikkeling en een maximum aantal hotelbedden dat voor toeristen beschikbaar is, zorgt voor behoud van het landschap en beschermt tegen overtoerisme. Enkele van de meest bezochte plekken van de eilanden, zoals de warmwaterbronnen van Caldeira Velha, beperken het aantal mensen dat binnen kan komen om het milieu niet te belasten.
Duurzame bestemmingen #5: Helsinki, Finland
“Als stad heeft Helsinki grote ambities om klimaatneutraal te zijn. Het promoot duurzame modelabels, hotels die rekening houden met het milieu en ervaringen met een kleine ecologische voetafdruk zijn gemakkelijk te vinden op de website van Visit Helsinki.
Als land neemt Finland duurzaam toerisme serieus en beschouwt het als de norm. Er is een fantastische belofte van Duurzaam Finland die je als bezoeker kunt aangaan, waaronder het zorgen voor de natuur, het gebruik van geen plastic voor eenmalig gebruik en respect voor lokale culturen.”
-Georgina Wilson-Powell, oprichter van pebble, en auteur van Is It Really Green? Everyday Eco Dilemmas Answered
Helsinki onderscheidt zich van andere hoofdsteden – en zelfs heel Finland – als een model voor duurzaam leven. Eco-initiatieven zijn gecentreerd rond de doelstellingen van de stad om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 60% te verminderen en tegen 2035 koolstofneutraal te worden. Er zijn al 1200 kilometer aan fietspaden in de stad! Om het verbruik te helpen verminderen, ligt de nadruk op textielrecycling en tweedehands winkelen. Bibliotheken bieden ook gedeelde services, variërend van 3D-printen tot boorverhuur aan.
Hoewel dit op bewoners gerichte initiatieven zijn, worden bezoekers grotendeels beïnvloed en spelen ze ook een grote rol in de duurzaamheidsinspanningen van Helsinki. Het programma Denk Duurzaam helpt bewoners en bezoekers bij het identificeren van dienstverleners die duurzaam opereren en voldoen aan specifieke criteria. Dit omvat restaurants die veganistische en vegetarische gerechten serveren, bedrijven die een eerlijke vergoeding bieden en mensen inhuren die moeilijk te plaatsen zijn.
Wat kan ik doen om duurzamer te reizen?
Als reiziger zijn er kleine en grote(re) acties die je kunt ondernemen om ervoor te zorgen dat je reist met een zo klein mogelijke voetafdruk:
- Vermijd plastic voor eenmalig gebruik. Neem je eigen herbruikbare tassen, waterflessen en broodtrommels mee.
- Veroorzaak geen zwerfvuil, verstoor de flora niet, voer niet en raak dieren in het wild niet aan.
- Doneer aan lokale instandhoudings- en beschermingsprogramma’s om je ecologische voetafdruk te compenseren.
- Maak groenere keuzes als het om boekingen gaat: verblijf in eco-lodges of hotels, selecteer vluchten met een lagere CO2-uitstoot (gebruik Skyscanner’s filter “Groenere keuzes” wanneer je naar vluchten zoekt), dineer in restaurants van boer tot bord en kies reisorganisaties die lokale mensen inhuren en deelnemen aan milieuvriendelijke praktijken.
We moeten allemaal blijven innoveren en grenzen verleggen terwijl we werken aan het duurzaam maken van reizen wereldwijd. De hierboven genoemde bestemmingen innoveren elk op hun eigen manier – of het nu gaat om gemeenschapsgerichte actie of koolstofverplichtingen – het zijn geweldige voorbeelden om het reizen een beetje duurzamer te maken.
Duurzaam reizen in 2021 en daarna
Reizen is een fundamenteel onderdeel van mens zijn. We willen ontdekken, de wereld zien, contact maken met anderen en ook ontspannen. Maar de keuzes die je maakt wanneer u reist, hebben een grote invloed op de klimaatverandering en de lokale bevolking en hun omgeving. Reizen moet dus veranderen en we moeten allemaal doen wat nodig is om gemeenschappen en ecosystemen overal in de komende jaren te helpen gedijen. Hierdoor zullen ook toekomstige generaties de kans krijgen van onze prachtige wereld te genieten en deze te ontdekken.
Klaar voor vertrek?
Plannen aan het maken om de wereld te ontdekken? Vind betaalbare vluchten, hotels en huurauto’s via Skyscanner, op de website of in onze handige app.
Veel gestelde vragen over duurzame bestemmingen en verantwoord reizen
Naast de bestemmingen die we in het artikel al noemden, zijn andere ecotoerisme bestemmingen; Bhutan, Slovenië, Jamaica, Schotland, Nieuw-Zeeland, Galapagos National Park and Lake Tahoe.
Verantwoordelijk reizen helpt bestemmingen voor een volgende generatie te bewaren. Denk aan zaken als het milieu, fauna, flora, bevolking en hun cultuur.
Een paar voorbeelden van duurzaamheid zijn, recyclen, composteren, gerecyclede matetrialen gebruiken, energie opwekken uit nieuwe bronnen, lokale bevolking aannemen voor een baan, beschermen van wilde dieren en het ondersteunen van lokale initiatieven.
